Van de secretaris (1): Crisisbestendig synoniem aan toekomstbestendig?
Secretaris MVO-Keurmerkcommissie – Gerard van der Werff.
Bij toetsing voor het MVO-Keurmerk wordt de vraag gesteld of de organisatie innovatief is en hierdoor in meer of mindere mate veranderings- en crisisbestendig is. Deze vraag heeft als doel vast te stellen met welk beleid een organisatie kwetsbaarheid reduceert. Met andere woorden: in meer of mindere mate toekomstbestendig is.
Ten tijde van formulering van deze vraag zaten we middenin de coronapandemie. Inmiddels worden we geconfronteerd met een crisis van ongekende omvang. Stijgende energieprijzen, stijgende grondstofprijzen, tekorten aan grondstoffen, het zijn slechts enkele van de vele uitdagingen waar we als maatschappij en dus ook als bedrijfsleven mee te maken hebben. Tel daarbij de krapte op de arbeidsmarkt op en de uitdaging voor een onderneming wordt nog groter.
Tijdens de coronapandemie had iedereen begrip voor elkaar en konden bedrijven die geraakt werden gebruik maken van compensatieregelingen door de Nederlandse overheid. Bij de huidige crisis ligt steun van de overheid niet in de lijn der verwachting. Er bestaat tenslotte ook iets als ondernemingsrisico. Tegelijk wordt geconstateerd dat begrip voor elkaars positie bij de huidige crisis ook minder is. Een voorbeeld hiervan, dienstverleners die nul op rekest krijgen wanneer zij in overleg proberen te gaan met opdrachtgevers om kostenstijgingen als gevolg van externe factoren door te belasten. Vanaf de zijde van opdrachtgevers geen voorbeeld van matschappelijk verantwoord ondernemen.
Dit korte termijn denken is een teleurstellende constatering in een tijd waarin we in onze ogen rekening moeten houden met een aaneenschakeling van crisissen de komende jaren. Zoals deze week werd aangegeven in het derde IPCC rapport is de grootste crisis de klimaatverandering. Dit gaat iedereen aan, maar politiek en bedrijfsleven blijken de impact ervan onvoldoende te (willen) beseffen. Van ontkennen tot het niet durven nemen van beslissingen en aanvechten van plannen en maatregelen. Natuurlijk, het voortbestaan van gehele bedrijfstakken staat op het spel. Hier is echter niet aan te ontkomen. Niets nieuws, de geschiedenis kent vele voorbeelden van industrieën die verdwenen of ingrijpend veranderd zijn in de loop der jaren.
Erkennen dat we in een crisis van ongekende aard zitten en deze alleen met fundamentele veranderingen en radicale maatregelen kunnen aanpakken is een belangrijke stap. Innovatief zijn is hierbij geen vraag, maar een voorwaarde. Of je nu productiebedrijf bent of dienstverlener. Alleen een innovatief bedrijf is in onze ogen toekomstbestendig. In de huidige versie van de eisenlijst van het MVO-Keurmerk wordt de het criterium over innovatief zijn van een organisatie tijdens de toetsing gesteld. Dit moet dan ook meer en meer de hoofdvraag worden.